در این مقاله سعی داریم شما را ابعاد مختلف دستگاه پرس برک آشنا نماییم و اطلاعات اولیه ای از این ابزار در اختیار شما قرار دهیم.
دستگاه پرس برک
دستگاه پرس برک یک ابزار کلیدی در کارگاه ها و کارخانجاتی هستند که فرم دهی ورق فلزی در تولیدات آنها نقش اصلی دارد. این دستگاه عموما با استفاده از فشار هیدرولیک توسط جکهای خود که معمولا دو جک هستند، نیرویی را بر ورق فلزی که بین سنبه و ماتریس قرار گرفته است وارد می کند. این نیرو با توجه به فرم سنبه و ماتریس، منجر به تغییر شکل ورق و ایجاد نوعی از خم در آن می شود. ویژگی مهم این دستگاه، امکان استفاده از انواع ابزار (سنبه و ماتریس) می باشد که این ویژگی کمک می کند تا هرگونه خمی که یک قطعه نیاز دارد را بتوان با این دستگاه ایجاد کرد. لذا بسیاری از قطعات پیچیده از لحاظ خم را می توان با این ابزار ساخت.
دستگاه پرس برک ایرانی، چینی یا ترک
انتخاب کشور سازنده دستگاه کاملاً به انتظاری که از دستگاه دارید، بستگی دارد. دستگاههای پرس برک ایرانی از این مزیت برخوردار هستند که سازنده آنها در ایران میباشد و امکان تغییرات در دستگاه، پیگیری خدمات و تعمیرات راحتتر به نظر میرسد، که این مورد نیز در سازندگان مختلف، متفاوت است. در مورد دستگاههای وارداتی چه ترک باشد و چه چینی، دو مورد سازنده و نماینده آنها در ایران نقش کلیدی دارند. اگر سازنده در چین یا ترکیه از شهرت قابل قبولی برخوردار باشد و همچنین نماینده آنها در ایران، نقش خود در خدمات پس از فروش را به خوبی ایفا کند، می توان به آنها تکیه کرد.
نکته مهم در خصوص دستگاه های وارداتی، بررسی تکنولوژی های ساخت سازنده، اعتبار بین المللی سازنده و بررسی بازارهای هدف بینالمللی آنها میباشد. هر چه ماشینآلات سنگین سازنده، سرمایهگذاری در بخش تحقیق و توسعه و همچنین سرمایه در گردش سازنده بیشتر باشد، میتوان انتظار داشت که دستگاههای پرس برک استاندارد و با کیفیتی را تولید کند. همچنین شرکتهایی که به آمریکای شمالی و اروپای غربی صادرات انجام می دهند، بر اساس استانداردهای بین المللی و تکنولوژیهای روز دنیا اقدام به طراحی و ساخت دستگاه پرس برک مینمایند. تمام این موارد را میتوان از سایت اصلی سازنده در کشور مبدا و همچنین صفحات مجازی آنها در اینستاگرام، یوتیوب، توییتر و لینکدین بررسی نمود و نظرات کاربران در مورد آنها را مرور کرد.
اجزا و نحوه کار پرس برک به عنوان خم کن
اجزای اصلی پرس برک عموماً شامل فک بالا، میز پایین، دو جک هیدرولیک، سیستم هیدرولیک، باک روغن هیدرولیک، سیستم قرار عقب، تابلو فرمان، تابلو برق، پدال، پمپ روغن و موتورهای الکتریکی مختلف میباشد. عموماً فک بالا متحرک میباشد و فشار عمودی از طریق این فک و سنبه به ورق آهن و سپس به میزپایینی که ماتریس روی آن مستقر است، وارد میگردد. فشار عمودی از طریق دو جک هیدرولیک که روغن آنها از طریق پمپ روغن و سیستم هیدرولیک از باک به جک ها تامین میگردد، ایجاد میشود. وظیفه قرار عقب، تنظیم محل خم روی ورق است. با توجه به پیشرفته بودن تابلو فرمان، تنظیم این محل خم می تواند بر اساس محورهای X, Z, R صورت گیرد. همچنین محور Y برای تنظیم میزان درجه خم در محل خم می باشد که از طریق جکها در فک تنظیم می شود.
انواع مختلف سیستم CNC و NC پرس برک
بر اساس مواردی که در بخش قبل و بطور مختصر در خصوص اجزا پرس برک ذکر شد، میتوان حدس زد که با توجه به این اجزای پیچیده، گستردگی گوناگونی در انواع پرس برک داریم. اگر از پرس برکهای خیلی خاص مانند پرس برکی که میز آنها به جای فک متحرک است بگذریم و درباره موارد عمومیتر آن سخن بگوییم، در اولین دسته بندی به سیستم هماهنگی دو جک اشاره می شود. اگر دو جک توسط کامپیوتر با هم هماهنگ شوند، پرس برک در رده پرس برکهای هماهنگ شده CNC قرار می گیرد. اگر این هماهنگی بر اساس سیستم مکانیکی و میله تعادل (تورشن بار) باشد، پرس برک در رده پرس برکهای NC قرار می گیرد. مورد دیگر برای دسته بندی طول پرس برک می باشد، که از 1متر شروع می شود و در سایزهای استاندارد 1.6، 2.2، 2.5، 2.7، 3.2، 4.1 و 6.1، متری ادامه می یابد. هر چند سایزهای متفاوت و بزرگتر هم تولید می گردد. معیار بعدی ضخامت ورقی است که خم می شود و این معیار با تناژ فشار دستگاه سنجیده می شود. به عنوان مثال دستگاه های 30، 40، 50، 63، 80، 125، 160 و 200 تن موارد عمومی تر هستند، هر چند دستگاههایی با تناژهای بسیار بالاتر نیز ساخته می شوند.
مورد بعد دسته بندی بر اساس تابلو فرمان است. برخی تابلو فرمانها به پی ال سی PLC مشهور هستند که عموما تابلوهای ساخت داخل هستند و به سفارش سازنده دستگاه، طراحی و تنظیم می گردند. دسته بعدی تابلو فرمان های NC و CNC هستند که توسط شرکتهای بزرگ فناوری، برای کاربرد خاص پرس برک ساخته و طراحی شده اند. این تابلوها توسط سازندگان گوناگون پرس برک در سراسر دنیا خریداری می شوند و تمام استانداردهای لازم و برنامه ریزی ها را در بر می گیرند. دو شرکت سازنده این نوع تابلوها که در ایران معروفتر هستند ESTUN و DELEM می باشند. معمولاً تابلوهای NC برای کنترل محورهای X و Y استفاده می شوند. تابلوهای CNC با توجه به قابلیت تابلو می توانند محورهای Y1, Y2, X1, X2, Z1, Z2, R1, R2, V را کنترل کنند. همچنین برخی تابلوهای فرمان، قابلیت گرفتن نقشه های اتوکد و فایل طراحی دارند.
هرچند انواع دیگری از پرس برک همچنان مورد بحث قرار نگرفتهاند مانند برس برکهای تاندم (دوپرس برک که مانند یک پرس برک یکپارچه عمل میکنند) و غیره که به علت عمومی نبودن آنها در مقالات دیگری به آنها خواهیم پرداخت.
انتخاب سازنده پرس برک
هر چند در بخشهای قبل به طور مختصر به این مورد اشاره گردید، در این بخش با توضیحات بیشتری به آن می پردازیم. مهمترین بخش در انتخاب سازنده پرس برک، بررسی دانش فنی سازنده می باشد. آیا دانش فنی ساخت پرس برک امروزی می باشد و سازنده بطور مستمر در حال بهبود محصولات خود می باش؟آیا سازنده برک از جدیدترین فناوری ها در ساخت محصولات خود استفاده می کند، یا دانش فنی سازنده یکبار در گذشته به دست آمده است و بهبودی در آن ایجاد نمی شود؟
مورد بعد ماشینآلات، تجهیزات سنگین و امکانات سازنده می باشد. به عنوان مثال سازنده ای که در کارخانه خود کوره القایی جهت تنش زدایی محصولات را دارد و همچنین ابزار ماشین کاری دروازه ای مثلا به طول 5 متر را دارد و غیره، قطعا پرس برکهای دقیقتر و بهتری را می سازد. سازنده ای که به طور سنتی و با امکانات اولیه اقدام به ساخت پرس برک می کند، نمی تواند محصولاتی با کیفیت یکسان تولید کند.
تعهد سازنده به کیفیت از مهمترین مواردی است که باید به آن توجه کرد. این مورد را در چشمانداز و ماموریت سازمانی سازنده و در سایتهای آنها میتوان بررسی نمود. همچنین این تعهد با بررسی گواهینامههای استاندارد بینالمللی مانند گواهی CE اتحادیه اروپا، گواهی های معتبر ایزو و تقدیرنامههایی که سازنده دریافت نموده است، قابل بررسی و اعتبارسنجی می باشد.
پس از بررسی دانش فنی، امکانات سازنده و تعهد وی به کیفیت، داشتن نمایندگی انحصاری و فعال در ایران، موردی است که ارائه خدمات قبل از خرید، حین خرید و پس از خرید مشتری را تضمین می کند. خدمات قبل از خرید شامل ارائه مشاورههای فنی و تجاری می باشد. بررسی دقیق نیاز مشتری و ارائه پیشنهادی مطابق با نیاز و بودجه وی و همچنین ارتباط مستمر با دفتر مرکزی تا پوشش کامل خواست مشتری باید قبل از خرید به درستی انجام گردد. خدمات حین خرید به مواردی اشاره دارد که پس از پرداخت پول توسط مشتری باید به درستی صورت گیرد. نظارت و تعهد بر بارگیری، حمل و تخلیه اصولی و دقیق ماشین آلات، نصب کامل، آموزش درست و اساسی و تحویل بی نقص دستگاه به مشتری در خدمات حین خرید میباشند. گارانتی دستگاه و تامین قطعات یدکی پس از دوره گارانتی نیز به خدمات پس از فروش ایده آل اشاره دارد.
قیمت پرس برک
قیمت پرس برک به عوامل مختلفی بستگی دارد. از عوامل اصلی تعیین قیمت عرض دستگاه، تناژ یا قدرت دستگاه و تابلو فرمان آن می باشد. پس از این عوامل، عامل استحکام شاسی دستگاه در قیمت تاثیر زیادی دارد. این استحکام با ضخامت ورق بکار رفته شده یا عرض دستگاه (بطور خلاصه میزان آهنی که در ساخت شاسی بکار رفته است)، ماشین کاری شاسی کامل یا فقط جزئی و همچنین تنش زدایی پس از تکمیل شاسی سنجیده می شود. موارد دیگری نیز در قیمت تاثیر دارند. آپشنهای دستگاه از جمله سیستمهای حفاظتی تعبیه شده، کیفیت و سازنده قطعات دستگاه از قبیل پمپ روغن، سیستم هیدرولیک و غیره در تعیین قیمت نقش دارند.
به عنوان یک راهنمایی کلی، تنها قیمتهای اعلامی از سوی عرضه کنندگان دستگاه را نباید ملاک تصمیم گیری قرار داد و می بایست به بررسی و مقایسه ویژگی های فنی دستگاه ها با هم پرداخت. همچنین باید دید که تفاوت قیمت حاصل از ویژگی های دستگاه برای نوع کار شما ارزش پرداخت بیشتر دارد یا خیر. گاهی توقعات شما از برک محدود و کاربرد خاصی را مدنظر دارید که دستگاه ارزانتر آن را برآورده میسازد و گاهی شما طیف گستردهای از قطعات را مدنظر دارید و انتظار دارید دستگاه برک خریداری شده، تحول خوبی در تولیدات شما ایجاد کند، پس دستگاه با ویژگیهای ممتاز مناسب شما خواهد بود.
پرس برک یک متری، دومتری، سه متری، چهار متری یا شش متری
بسیاری در هنگام خرید پرس برک در موضوع انتخاب طول دستگاه پرس برک دچار تردیدهای جدی می گردند. مهمترین عامل در انتخاب طول دستگاه پرس برک، نوع و ابعاد قطعاتی است که برای تولید در نظر دارید. عامل دیگر فضایی است که برای استقرار برک مدنظر دارید.
گاهی ممکن است محدودیت فضا ندارید و همچنین از ابعاد قطعات اطلاع دقیقی ندارید و می خواهید به اصطلاح دستتان باز باشد. در این صورت نباید فورا به سمت بزرگترین و قویترین دستگاه بروید، زیرا هر چه طول دستگاه پرس برک و قدرت آن افزایش می یابد، از چابکی و سرعت آن کاسته می شود. اگر در حوزه خدمات خم و برش فعالیت می کنید و یا به هر دلیل از مشخصات قطعاتی تولیدی دقیقا مطمئن نیستید، به عنوان یک راهنمایی می توان در نظر گرفت که حداکثر طول 80 درصد از قطعاتی تولیدی مجموعه شما اگر زیر یک و نیم متر است، پرس برک 1.6 متری؛ اگر زیر دو متر است، پرس برک دو متری یا 2.5 متری و اگر 3 متر هستند پرس برک سه متری یا 3.2 متری توصیه می گردد.
روش دیگر انتخاب طول دستگاه پرس برک، بررسی ابزارهای رقبای نزدیک یا افراد فعال در صنعت شما می باشد. بطور مثال در صنعت آسانسور پرس برک 3.2 متری یا 2.7 متری کاربرد وسیعی دارند؛ یا در صنعت تابلو برق پرس برک 2.5 متری یا 2.2 متری پر کاربرد هستند و یا در صنعت لوازم خانگی بیشتر بر پرس برک 1.6 یا 1.5 یا 1.3 متری تاکید می شود.
دستگاه پرس برک نو، استوک، کم کارکرده یا دست دوم
اگر محدودیتی در بودجه ندارید، قطعاً پرس برک نو توصیه می گردد. در اولین دلیل استفاده از خدماتی همچون گارانتی، خدمات پس از فروش، نصب و آموزش می باشد. دلیل دوم، اطمینان از ماهیت دستگاه خریداری شده و آسایش خیال از بازدهی مناسب دستگاه می باشد. دلیل سوم، اجتناب از توقف های مکرر به دلیل خرابی های غیر قابل پیش بینی دستگاه پرس برک دست دوم یا استوک می باشد.
اگر محدودیت بودجه شما را مجبور به خرید دستگاه پرس برک کارکرده میکند، یا از فروشنده گارانتی برای یک ماه یا بیشتر بخواهید و یا حتما از یک سرویس کار مجرب یا کارشناس امین برای خرید کمک بگیرید. زیرا اشکالات اساسی در پرس برک می تواند نتیجه معکوس در بهره وری شما ایجاد کند. بر خلاف خودرو یا سایر وسایل که فروش کارکرده آنها، به دلایل مختلفی صورت می گیرد، در مورد پرس برک چند دلیل محدود، منجر به فروش دستگاه پرس برک کارکارده می شود و بهتر است ریشه اصلی و دلیل فروش را بدانید.
سنبه و ماتریس دستگاه پرس برک
تنوع ابزار یا همان سنبه و ماتریس دستگاه پرس برک بسیار گسترده است و این همان دلیلی است که دستگاه پرس برک را بسیار پرکاربرد می نماید. برخی از این سنبه و ماتریس هابه شکل استاندارد موجود می باشند و با تماس با عرضه کنندگان این ابزارها می توانید نیاز خود را مرتفع نمایید. در برخی موارد، شما نیاز به ساخت سنبه و ماتریس برای قطعه ای خاص دارید که با ارائه طرح قطعه مورد نظر به سازنده ابزار می توانید ابزار مورد نظر خود را تهیه نمایید. معمولا ماتریسها به طول دستگاه ساخته می شوند، اما در مواردی نیاز به ماتریسهای کوچکتری می شود که آنها را از طریق هولدر روی میز دستگاه مهار می نمایند. در مورد سنبه معمولا می توان چند تکه سنبه را کنار هم قرار داد تا یک خم یکپارچه روی ورق ایجاد کرد. به همین دلیل سنبه های چند تکه بسیار مرسوم می باشند.
